Wat is het, en hoe herken ik het?
Een hernia (Hernia Nuclei Pulposi, ofwel HNP) is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Deze uitstulping kan op een zenuw of op het ruggenmerg drukken, waardoor pijnklachten kunnen ontstaan, of uitvalsverschijnselen (zoals verlammingen en/of gevoelsverlies). De plaats waar zo’n zenuwwortel het wervelkanaal verlaat ligt dicht bij de tussenwervelschijf.
Als zich op die plek een uitstulping van de tussenwervelschijf ontwikkeld kan dat aanleiding geven tot beklemming van de zenuwwortel, waardoor herniaverschijnselen kunnen optreden, zoals nekpijn en uitstralende pijn in een arm, al dan niet met krachtvermindering en gevoelsverlies in het verzorgingsgebied van de beknelde zenuwwortel.
De meest voorkomende nekhernia’s liggen tussen de 5e en de 6e (C5-6) en tussen de 6e en de 7e halswervel (C6-7), maar ze kunnen ook op andere plaatsen binnen de halswervelkolom optreden (behalve tussen C1 en C2, want daar zit géén tussenwervelschijf).
Wat veroorzaakt het?
Slijtage (of degeneratie) van een tussenwervelschijf is een proces dat tijdens het leven bij ieder mens in meerdere of mindere mate plaatsvindt. Dat kan aanleiding geven tot nekklachten, hoewel dat lang niet altijd gebeurt. Iedereen kan een nekhernia krijgen, en waarom dit bij de één wel en bij de ander niet gebeurt, is niet bekend. Wel kunnen in bepaalde families hernia’s iets vaker optreden.
Omdat bij hoesten, niezen en persen de druk in het wervelkanaal wordt verhoogd, dus ook de druk op de zenuwwortel, kan hierbij de pijnuitstraling toenemen.
Ter verlichting van de uitstralingspijn leggen patiënten met een nekhernia vaak de hand van de pijnlijke arm op het achterhoofd. In deze houding staat de zenuwwortel het minst onder spanning. Uit recent onderzoek is gebleken dat roken het degeneratieproces van de tussenwervelschijven kan versnellen, wat een ongunstige invloed heeft op de wervelkolom.
Vaak gaan nekklachten aan het optreden van een hernia vooraf. De verschijnselen van de hernia bestaan meestal uit pijn die in de arm uitstraalt, eventueel met een doof of prikkelend gevoel. Deze pijn treedt min of meer op in het verzorgingsgebied van de zenuwwortel waarop de hernia drukt, al is dit niet zo typisch als bij de hernia van de onderrug. Druk op de zenuwwortel kan verlies van functie van die zenuw tot gevolg hebben.
Wat kan ik er aan doen?
In de meeste gevallen is het beloop gunstig en kun je na ongeveer 6 weken verwachten dat de klachten afnemen. In de eerste fase overheerst de pijn en zal rust en/of aangepaste activiteit nodig zijn:
- minder zwaar werk en sport
- vermijd bewegingen die de pijn opwekken, zoals rotaties van de nek
- aanpassen van de slaappositie, bij voorkeur op de rug in plaats van de zij of buik (indien nodig is aanschaf van een goed kussen gewenst)
In sommige gevallen kunnen ontstekingsremmers helpen met de pijnreductie.
Het letsel dat zich voordoet in de nek is vaak het gevolg van repetitieve stress op de lokale structuren. Dit kan door:
- een slechte houding
- werkzaamheden
- langdurig zitten
- sport
Gedragsverandering
Probeer voor jezelf te achterhalen welke activiteiten in jouw leven zouden kunnen bijdragen aan stress op de nek. Als het meerdere dingen zijn kan het helpen om ze op te schrijven. Vervolgens probeer je voor elk van deze activiteiten of situaties aanpassingen te maken die minder van de nek vragen.
Een heel simpel voorbeeld is de werkhouding:
Je hebt een kantoorbaan en werkt regelmatig vanuit thuis. Daar werk je op een laptop waardoor je meer naar beneden kijkt en bij langer zitten meer inzakt. Dit is slecht voor de nek. Je koopt een laptop standaard, los toetsenbord en een muis voor een betere werkhouding.
Het klinkt simpel, maar dit soort aanpassingen werken alleen als je het blijft doen. En vaak zijn het dus meerdere aanpassingen die je moet doorvoeren. In veel gevallen zijn het ook nog eens handelingen die voor jou een gewoonte zijn. Dit alles samen maakt dat het wel erg veel lijkt op gedragsverandering, en dat vergt tijd en aandacht.
Kom je er niet uit?
Er zijn een aantal dingen die je samen met de fysiotherapeut kan doen. Het kan zijn dat je het lastig vindt om te achterhalen welke situaties voor stress op de nek zorgen. Of je hebt al aanpassingen gemaakt maar blijft last houden. Dan kun je samen met de fysiotherapeut naar jouw situatie kijken. Hij of zij kijkt daar natuurlijk op een andere manier naar dan jijzelf.
Soms spelen er klachten die moeilijk zijn om zelf aan te pakken. Hoge spierspanning in de nek, gebrek aan mobiliteit en in bijna alle gevallen gebrek aan kracht.
Fysiotherapeutische interventies:
- detoniseren/masseren
- dry needling
- mobiliseren
- manuele therapie
- krachttraining
- oefentherapie
- houdingcorrectie
Andere hoofdpijn klachten
Cervicogene hoofdpijn
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
Clusterhoofdpijn
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.